چه کسی سرطان معده می‌گیرد؟
«مرگ شتری است که جلوی خانه همه می‌خوابد» این را همه ما می‌دانیم. اما اغلب فراموش می‌کنیم که این شتر راه خود را بیشتر به سوی خانه کسانی کج می‌کند که بستر مناسبی برایش فراهم می‌کنند. بار این شتر هم شیوه‌های نادرست زندگی ما و اعمال ضد سلامت است که انجام می‌دهیم. اتفاقا این بار کجی است که به منزل هم می‌رسد و خانه و کاشانه ما را نابود می‌کند. یکی از شترهایی که این روزها در کمین خانه‌های ما است، سرطان معده است؛ سرطانی که دارای بالاترین میزان شیوع در ایران است. اگر می‌خواهید شتر سرطان معده راهش را به سوی خانه شما کج نکند، گفتگوی ما را با دکتر سیدمحمود اسحاق حسینی، فوق تخصص گوارش و آندوسکوپی و عضو هیات علمی دانشگاه تهران، بخوانید.
آقای دکتر، سر و کله سرطان معده از کجا پیدا می‌شود؟
در بروز سرطان معده چند عامل نقش مهم دارند. عامل اول، تغذیه است. کسانی که دارای کمبود کالری و سوءتغذیه هستند، بیشتر به سرطان معده دچار می‌شوند. کمبود پروتئین‌ها و ویتامین‌ها به خصوص ویتامین‌های A و C از دلایل اصلی ابتلای افراد به سرطان معده است. از سوی دیگر، رژیم غذایی پرچرب و شور و مصرف غذاهای آماده و فست‌فودها نیز از عوامل زمینه‌ساز سرطان معده است. بیماری‌های معده نیز می‌توانند موجب ابتلای افراد به سرطان معده شوند. یکی از مهم‌ترین بیماری‌های معده، عفونت هلیکوباکتری است. میکروب هلیکوباکتری سبب زخم معده و ورم معده می‌شود و این موارد می‌توانند زمینه بروز سرطان معده را فراهم آورند.
آیا هر کسی که به عفونت هلیکوباکتر مبتلا شود، به سرطان معده دچار می‌شود؟
اگر قرار بود هر کسی که به عفونت هلیکوباکتری مبتلا شود، سرطان معده بگیرد، آن‌وقت باید بیش از 55 درصد مردم جهان در اثر سرطان معده جان خود را از دست می‌دادند چون بیش از نیمی از جمعیت جهان به این عفونت مبتلا هستند اما آمارها نشان می‌دهد که فقط 3 درصد از این افراد ممکن است به سرطان معده مبتلا شوند. اما افراد آلوده به این عفونت حتما باید مورد مداوا قرار بگیرند تا در آینده مشکلی برای آنها از نظر ابتلا به سرطان معده به وجود نیاید.
پولیپ‌ها یا گوشت‌های اضافه چه نقشی در سرطان معده دارند؟
پولیپ‌ها اغلب خطرناک نیستند اما یک درصد آنها ممکن است به سرطان تبدیل شوند. بنابراین پولیپ‌های معده باید برداشته شوند و مورد آزمایش‌های پاتولوژیک قرار گیرند. پولیپ‌ها می‌توانند زنگ خطری برای ابتلا به سرطان باشند و افرادی که پولیپ داشته‌اند حتما باید از سوی پزشک مورد معاینات دوره‌ای قرار گیرند. علاوه بر عوامل تغذیه‌ای و بیماری‌های معده، عوامل ژنتیکی و ارثی نیز در ابتلای افراد به سرطان معده موثر است.
چه افرادی در معرض ابتلا به سرطان معده هستند؟
به طور معمول افرادی که در دهه پنجم زندگی خود به سر می‌برند، دارای سوءتغذیه هستند، مبتلا به عفونت هلیکوباکتری هستند، پولیپ معده داشته‌اند، سیگاری هستند و یا الکل مصرف می‌کنند و سابقه فامیلی در ابتلا به سرطان دارند، بیشتر به سرطان معده دچار می‌شوند. همچنین شیوع این سرطان در مردان و افرادی که گروه خونی A دارند، بیشتر است. تمام گروه‌های در معرض خطر حتما باید از سوی پزشک مورد معاینه قرار گیرند. زیرا در صورتی که سرطان معده در مراحل ابتدایی شناسایی شود، امکان درمان وجود دارد.
سرطان معده دارای چه علایم و نشانه‌هایی است؟
سرطان معده دارای علایم محدودی است و به همین دلیل دیر تشخیص داده می‌شود. اما به طور کلی سیری زودرس، احساس پری شکم، درد مبهم در قسمت فوقانی شکم، خون‌ریزی، کم‌خونی، احساس سستی و خستگی، نبود میل به کار، حالت تهوع یا استفراغ و نفخ شکم از علایم سرطان معده است و افرادی که دارای این علایم هستند حتما باید به پزشک مراجعه کنند.
سرطان معده چگونه تشخیص داده می‌شود؟
بهترین روش تشخیص سرطان معده آندوسکوپی است که شامل لوله دارای دوربین است که آن را از راه دهان به داخل معده فرو می‌‌فرستند که یک روش آسان و مطمئن برای تشخیص سرطان است. البته عکس‌برداری از معده به شیوه دبل کنتراست نیز می‌تواند به تشخیص این بیماری کمک کند. اگر سرطان معده به موقع تشخیص داده شود، درمان‌پذیر است.
برای پیشگیری از سرطان معده و درمان آن چه کارهایی باید انجام دهیم؟
در درجه اول باید دارای یک رژیم غذایی مناسب باشیم. در یک رژیم غذایی مناسب باید به میزان کافی از پروتئین‌ها و ویتامین‌ها استفاده کنیم. به طور معمول، هر فرد به صورت روزانه باید بین 90 تا 150 گرم پروتئین مصرف کند. مصرف ویتامین به خصوص ویتامین C و A نیز باید مورد توجه قرار گیرد. از سوی دیگر، مصرف میوه‌ها وانواع سبزی‌ها به دلیل اینکه دارای آنتی‌اکسیدان هستند نقش مهمی در پیشگیری از سرطان دارند. مصرف خیارشور و ماهی دودی و نمک نیز باید کاهش یابد. بیماری‌های معده نیز اگر درمان نشوند ممکن است سبب بروز سرطان معده شوند. بنابراین این بیماری‌ها حتما باید مورد درمان قرار گیرند. پرهیز از دخانیات و الکل نیز در مبتلانشدن به سرطان معده موثر است. برداشتن بخشی از معده که دارای سلول‌های سرطانی است نیز مهم‌ترین روش درمانی است. در کنار این روش ممکن است از شیمی‌درمانی و یا رادیوتراپی نیز استفاده شود.
آقای دکتر، سر و کله سرطان معده از کجا پیدا می‌شود؟
در بروز سرطان معده چند عامل نقش مهم دارند. عامل اول، تغذیه است. کسانی که دارای کمبود کالری و سوءتغذیه هستند، بیشتر به سرطان معده دچار می‌شوند. کمبود پروتئین‌ها و ویتامین‌ها به خصوص ویتامین‌های A و C از دلایل اصلی ابتلای افراد به سرطان معده است. از سوی دیگر، رژیم غذایی پرچرب و شور و مصرف غذاهای آماده و فست‌فودها نیز از عوامل زمینه‌ساز سرطان معده است. بیماری‌های معده نیز می‌توانند موجب ابتلای افراد به سرطان معده شوند. یکی از مهم‌ترین بیماری‌های معده، عفونت هلیکوباکتری است. میکروب هلیکوباکتری سبب زخم معده و ورم معده می‌شود و این موارد می‌توانند زمینه بروز سرطان معده را فراهم آورند.
آیا هر کسی که به عفونت هلیکوباکتر مبتلا شود، به سرطان معده دچار می‌شود؟
اگر قرار بود هر کسی که به عفونت هلیکوباکتری مبتلا شود، سرطان معده بگیرد، آن‌وقت باید بیش از 55 درصد مردم جهان در اثر سرطان معده جان خود را از دست می‌دادند چون بیش از نیمی از جمعیت جهان به این عفونت مبتلا هستند اما آمارها نشان می‌دهد که فقط 3 درصد از این افراد ممکن است به سرطان معده مبتلا شوند. اما افراد آلوده به این عفونت حتما باید مورد مداوا قرار بگیرند تا در آینده مشکلی برای آنها از نظر ابتلا به سرطان معده به وجود نیاید.
پولیپ‌ها یا گوشت‌های اضافه چه نقشی در سرطان معده دارند؟
پولیپ‌ها اغلب خطرناک نیستند اما یک درصد آنها ممکن است به سرطان تبدیل شوند. بنابراین پولیپ‌های معده باید برداشته شوند و مورد آزمایش‌های پاتولوژیک قرار گیرند. پولیپ‌ها می‌توانند زنگ خطری برای ابتلا به سرطان باشند و افرادی که پولیپ داشته‌اند حتما باید از سوی پزشک مورد معاینات دوره‌ای قرار گیرند. علاوه بر عوامل تغذیه‌ای و بیماری‌های معده، عوامل ژنتیکی و ارثی نیز در ابتلای افراد به سرطان معده موثر است.
چه افرادی در معرض ابتلا به سرطان معده هستند؟
به طور معمول افرادی که در دهه پنجم زندگی خود به سر می‌برند، دارای سوءتغذیه هستند، مبتلا به عفونت هلیکوباکتری هستند، پولیپ معده داشته‌اند، سیگاری هستند و یا الکل مصرف می‌کنند و سابقه فامیلی در ابتلا به سرطان دارند، بیشتر به سرطان معده دچار می‌شوند. همچنین شیوع این سرطان در مردان و افرادی که گروه خونی A دارند، بیشتر است. تمام گروه‌های در معرض خطر حتما باید از سوی پزشک مورد معاینه قرار گیرند. زیرا در صورتی که سرطان معده در مراحل ابتدایی شناسایی شود، امکان درمان وجود دارد.
سرطان معده دارای چه علایم و نشانه‌هایی است؟
سرطان معده دارای علایم محدودی است و به همین دلیل دیر تشخیص داده می‌شود. اما به طور کلی سیری زودرس، احساس پری شکم، درد مبهم در قسمت فوقانی شکم، خون‌ریزی، کم‌خونی، احساس سستی و خستگی، نبود میل به کار، حالت تهوع یا استفراغ و نفخ شکم از علایم سرطان معده است و افرادی که دارای این علایم هستند حتما باید به پزشک مراجعه کنند.
سرطان معده چگونه تشخیص داده می‌شود؟
بهترین روش تشخیص سرطان معده آندوسکوپی است که شامل لوله دارای دوربین است که آن را از راه دهان به داخل معده فرو می‌‌فرستند که یک روش آسان و مطمئن برای تشخیص سرطان است. البته عکس‌برداری از معده به شیوه دبل کنتراست نیز می‌تواند به تشخیص این بیماری کمک کند. اگر سرطان معده به موقع تشخیص داده شود، درمان‌پذیر است.
برای پیشگیری از سرطان معده و درمان آن چه کارهایی باید انجام دهیم؟
در درجه اول باید دارای یک رژیم غذایی مناسب باشیم. در یک رژیم غذایی مناسب باید به میزان کافی از پروتئین‌ها و ویتامین‌ها استفاده کنیم. به طور معمول، هر فرد به صورت روزانه باید بین 90 تا 150 گرم پروتئین مصرف کند. مصرف ویتامین به خصوص ویتامین C و A نیز باید مورد توجه قرار گیرد. از سوی دیگر، مصرف میوه‌ها وانواع سبزی‌ها به دلیل اینکه دارای آنتی‌اکسیدان هستند نقش مهمی در پیشگیری از سرطان دارند. مصرف خیارشور و ماهی دودی و نمک نیز باید کاهش یابد. بیماری‌های معده نیز اگر درمان نشوند ممکن است سبب بروز سرطان معده شوند. بنابراین این بیماری‌ها حتما باید مورد درمان قرار گیرند. پرهیز از دخانیات و الکل نیز در مبتلانشدن به سرطان معده موثر است. برداشتن بخشی از معده که دارای سلول‌های سرطانی است نیز مهم‌ترین روش درمانی است. در کنار این روش ممکن است از شیمی‌درمانی و یا رادیوتراپی نیز استفاده شود.
نظر دهید