نسخه کبد چرب را بپیچید
کبد چرب غیرالکلی یا NAFLD امروزه به دلیل اپیدمی چاقی و دیگر علل، می‌توان گفت شایع‌ترین بیماری کبدی در دنیا محسوب می‌شود. با اینکه علت دقیق این بیماری معلوم نیست ولی ارتباط بسیار قوی آن با چاقی، نشانگان متابولیک و مقاومت به انسولین و اختلال چربی اثبات شده است. برای آشنایی شما با مشکل مقاومت به انسولین باید عرض کنم که ما با دو دسته مشکل مواجه‌ایم. اول مقاومت محیطی یعنی کاهش جذب قند به واسطه انسولین به وسیله عضلات و بافت چربی بدن و دوم مقاومت کبدی یعنی فقدان تاثیر انسولین بر کبد و جلوگیری از ساخت قند. این دو مقاومتی که گفتم موجب می‌شوند کبد چرب غیرالکلی ایجاد شود. در واقع چون مقاومت به انسولین در بدن کسی وجود دارد، او به دیابت و بیماری‌های قلبی‌عروقی و دیگر اختلالات متابولیسمی دچار می‌شود.
چاقی، به هم خوردن تعادل چربی خون و فشارخون نیز جزو این اختلالات هستند و درنهایت، فرد را به بیماری کبدچرب دچار می‌کنند. این بیماران اغلب علامتی ندارند و گاهی با خستگی و درد در ناحیه کبد (یک چهارم سمت راست بالای شکم) مواجه می‌شوند. مشکلات تغذیه‌ای، سوءتغذیه، جراحی‌های روده‌ای برای چاقی، بیماری سلیاک، مصرف داروهایی چون کورتون، تاموکسی‌فن، آمیودارون و مشکلات متابولیکی که گفتم، مانند مقاومت به انسولین و کبد چرب حاملگی و برخی علل دیگر مانند قارچ سمی، مشکلات التهابی مزمن روده می‌توانند موجب کبد چرب غیرالکلی شوند. برای تشخیص بیماری و درمان سریع آن باید اقدام کنید وگرنه هپاتیت (التهاب کبد) و درنهایت سیروز کبدی و صدمات شدید کبد منتظر شماست. مطالعات نشان داده که در بیماران چاق، حدود 60 تا 90 درصد و دیابت تیپ 2 حدود 30 تا 55 درصد و چربی خون بالا 30 تا 92 درصد مشکل کبد چرب غیرالکلی دیده شده است. بیشترین تظاهرات بیماری را می‌توان در افزایش آنزیم‌های کبدی‌تان مشاهده کرد. یعنی با آزمایش و سپس سونوگرافی کبد و تست‌های کبدی و شاید هم در برخی موارد سی‌تی‌اسکن یا ام‌آر‌آی مشکل شما شناخته می‌شود.
چاقی، به هم خوردن تعادل چربی خون و فشارخون نیز جزو این اختلالات هستند و درنهایت، فرد را به بیماری کبدچرب دچار می‌کنند. این بیماران اغلب علامتی ندارند و گاهی با خستگی و درد در ناحیه کبد (یک چهارم سمت راست بالای شکم) مواجه می‌شوند. مشکلات تغذیه‌ای، سوءتغذیه، جراحی‌های روده‌ای برای چاقی، بیماری سلیاک، مصرف داروهایی چون کورتون، تاموکسی‌فن، آمیودارون و مشکلات متابولیکی که گفتم، مانند مقاومت به انسولین و کبد چرب حاملگی و برخی علل دیگر مانند قارچ سمی، مشکلات التهابی مزمن روده می‌توانند موجب کبد چرب غیرالکلی شوند. برای تشخیص بیماری و درمان سریع آن باید اقدام کنید وگرنه هپاتیت (التهاب کبد) و درنهایت سیروز کبدی و صدمات شدید کبد منتظر شماست. مطالعات نشان داده که در بیماران چاق، حدود 60 تا 90 درصد و دیابت تیپ 2 حدود 30 تا 55 درصد و چربی خون بالا 30 تا 92 درصد مشکل کبد چرب غیرالکلی دیده شده است. بیشترین تظاهرات بیماری را می‌توان در افزایش آنزیم‌های کبدی‌تان مشاهده کرد. یعنی با آزمایش و سپس سونوگرافی کبد و تست‌های کبدی و شاید هم در برخی موارد سی‌تی‌اسکن یا ام‌آر‌آی مشکل شما شناخته می‌شود.
شاید باور نکنید اما تنها درمان شما اصلاح روش غلط زندگی است. یعنی رژیم غذایی مناسب، کاهش وزن، افزایش فعالیت و ورزش سبب کاهش آنزیم‌های کبدی و بهبود می‌شود. یادتان باشد که کاهش وزن سریع، مشکلات کبدی را بدتر می‌کند. محققان توصیه می‌کنند که با روش‌های طبیعی حداکثر 1.6 کیلوگرم در هفته وزن کم کنید و نه بیشتر. گاهی پزشک داروهای خوراکی نیز برای کاهش وزن به شما می‌‌دهد که سودمند خواهند بود. گاهی شما نیازمند جراحی برای درمان چاقی هستید که البته پزشک تشخیص خواهد داد. در ضمن، مواظب بچه‌هایتان نیز باشید که بی‌دلیل چاق نشوند که چاقی مسبب دیگری بیماری‌هاست.
دکتر حمیدرضا ذاکری، فوق‌تخصص غدد، دانشیار دانشگاه علوم‌پزشکی تهران
نظر دهید