سازمان دامپزشکی کشور

مجید جویا: دفعه بعد كه احساس كردید آنفلوانزا به سراغتان آمده، قبل از اینكه به سمت مسكن‌ها بروید، به این نكته فكر كنید كه آنها نه تنها كمكی به بهبود بیماری‌تان نمی‌كنند، بلكه می‌توانند منجر به بدتر شدن مریضی شما هم بشوند.

با شروع فصل اپیدمی آنفلوآنزا در سراسر اروپا و آمریكای شمالی، میلیون‌ها نفر به دنبال درمان بیماری می‌روند و معمولا هم قرص‌های مسكن بخش جدایی ناپذیر درمان است. توصیه‌های بهداشت عمومی در انگلستان و ایالات متحده، دریافت مسكن‌هایی همچون استامینوفن یا آسپرین است. اما به رغم این كه مسكن‌ها می‌توانند منجر به احساس بهتری در بیماران شوند و تب را پایین می‌آورند، این قابلیت را هم دارند كه روند درمان این ویروس را بدتر كنند.

اولین تحلیل از اثر مسكن‌ها بر روی جمعیت نشان می‌دهد كه مسكن‌هایی كه در دوزهای رایج برای درمان تب داده می‌شود، می‌تواند سالانه منجر به دست كم 2000 مورد مرگ، تنها در ایالات متحده شود.

گمان می‌رود كه خود تب سلاحی ضد ویروس باشد، زیرا بسیاری از ویروس‌ها در دماهای بالاتر از دمای طبیعی بدن یعنی 37 درجه سانتی‌گراد توان تكثیر خود را از دست می‌دهند. اما تحقیقات تاكنون مشخص نكرده‌اند كه آیا فرو خواباندن تب، موجب كاهش سرعت بهبودی می‌شود یا خیر.

دیوید ایرن از دانشگاه مك‌مستر در همیلتون كانادا می‌گوید كه برخی از تحقیق‌ها حكایت از این دارند كه شاید كاهش تب، دوره بیماری‌های ویروسی را طولانی‌تر كند و مقدار ویروسی را كه افراد بیمار می‌توانند به دیگران منتقل كنند، افزایش دهد.

برای فهمیدن این‌كه تب داشتن یا نداشتن ممكن است چه اثری بر روی اپیدمی آنفلوآنزا داشته باشد، ایرن و همكارانش به تحقیقی كه در سال 1982/1361 انجام شده بود، مراجعه كردند. آن پژوهش نشان می‌داد كه تب در موش خرماها (كه یك مدل حیوانی معمول برای آنفلوآنزای انسانی است)، چه به وسیله تب‌بر پایین بیاید و چه در اثر توقف روند بیماری آنفلوانزا، ویروس‌های انفلوانزای فصلی بیشتر در بدن انها تكثیر می‌شود.

گروه ایرن با استفاده از این یافته‌ها برآورد كرد كه در صورت فرو نشاندن تب، چه مقدار ویروس‌ بیشتری در افراد مبتلا به آنفلوآنزا تولید می‌شود، و علاوه بر آن، تحقیق‌های همه‌گیر شناختی را به كار گرفتند تا برآورد كنند كه استفاده از مسكن، منجر به چه تعداد موارد بیشتری از ابتلا به آنفلوانزا خواهد شد.

آنها با كمك گرفتن از مدل‌های ریاضی، این براورد را برای شمار افرادی كه در یك سال در ایالات متحده مبتلا به آنفلوآنزا شدند، تب كردند و از دارو استفاده كردند، اعمال كردند. آنها دریافتند كه مسكن‌هایی كه در ایالات متحده استفاده می‌شود، می‌تواند انتقال آنفلوآنزای معمول فصلی را تا 5 درصد افزایش دهد.

در هر زمستان به طور متوسط 41 هزار نفر در ایالات متحده كه سهم عمده‌ای از آن را افراد سالخورده تشكیل می‌دهند بر اثر آنفلوانزا جان می‌دهند. بنابراین 700 تا 2000 مورد مرگ اضافی سالانه، ناشی از افزایش اپیدمی آنفلوانزا است.

پل اندرو از اعضای گروه پژوهشی مك‌مستر می‌گوید كه این براورد محافظه كارانه‌تر از تاثیر واقعی مسكن‌ها است، چون این تخمین تنها مقادیر افزایش یافته ویروس‌های منتشر شده را نشان می‌دهد. زمان انتقال طولانی‌تر نیز عامل تاثیر گذار دیگری است، چون مردم با مصرف تب‌بر و مسكن، به رغم این كه هنوز بیمار هستند، احساس می‌كنند بیماری تمام شده و با همان حال به سر كار یا مدرسه می‌روند و ویروس را پخش می‌كنند.

اما دیگران محتاطانه‌تر برخورد می‌كنند. نیك فین، سرپرست بخش بیماری‌های تنفسی مركز بهداشت عمومی انگلستان تصور می‌كند كه این تحقیق به مقدار زیادی متكی بر داده‌های حیوانی است. او می‌گوید كه مسكن‌ها علیه آنفلوانزا بسیار موثر و كارا هستند.

ولی ادوارد پارسل از كالج سلطنتی لندن، بهترین كار را اجتناب از مصرف این داروها می‌داند. او سال گذشته عضو یك كارگروه رسمی بود كه پیشنهاد داده بودند كه مصرف مسكن در كودكان زیر پنج سال، فقط برای كاهش درد تجویز شود. او می‌گوید: «تب ضربه‌ای به بدن نمی‌زند، و شاید به سلامتی شما كمك هم بكند».